قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در مورد اطفال و نوجوانان در صورت ارتکاب جرم تعزیری

ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ اعلام داشته در مورد اطفال و نوجوانان در صورت ارتکاب جرم تعزیری، چنانچه سنشان ۹ تا ۱۵ سال تمام شمسی باشد، دادگاه یکی از تصمیمات مندرج در ماده ۸۸ را در نظر می‌‌گیرد و تبصره ۲ ماده ۸۸ نیز اعلام کرده است که هرگاه نابالغ یکی از جرایم تعزیری یا حدی یا قصاص را انجام دهد، در صورتی که ۱۲ سال قمری داشته باشد، به یکی از اقدامات ماده ۸۸ محکوم می‌‌شود. حال ابهامات ماده جهت رفع ابهام اعلام می‌شود؛ بین ماده ۸۸ که سن مسئولیت کیفری را ۹ تا ۱۵ سال شمسی اعلام داشته با تبصره ۲ آن که سن مسئولیت کیفری را ۱۲ تا ۱۵ سال قمری عنوان کرده است، تعارض وجود دارد؟ آیا قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ برای نابالغ مسئولیت کیفری قائل شده است یا خیر؟ آیا سن مسئولیت کیفری با سن بلوغ متفاوت است؟ چنانچه متفاوت نباشد، جمع ماده ۸۸ با ماده ۱۴۷ چگونه امکان‌پذیر است؟
ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در مقام بیان سن مسئوولیت کیفری نیست و با مقررات «تبصره ۲» این ماده تعارضی ندارد. آنچه در ماده ۸۸ قانون مذکور آمده، راجع به «جرایم تعزیری» اطفال و نوجوانان است که سن آنها در زمان ارتکاب جرم، ۹ تا پانزده سال تمام شمسی است و آنچه در تبصره ۲ این ماده آمده، راجع به جرایم موجب حد یا قصاص نابالغ است که حسب مورد مشمول اقدامات تأمینی و تربیتی بندهای ماده ۸۸ قانون مذکور است همچنین با توجّه به صراحت مواد ۱۴۶ و ۱۴۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲، افراد نابالغ مسئولیت کیفری ندارند. صدر تبصره ماده ۸۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ با توجّه به ماده ۱۴۷ همین قانون فقط ناظر به پسران نابالغ ۱۲ تا ۱۵ سال قمری است، چون دختر بیش از ۹ سال، بالغ محسوب می‌شود اما ذیل تبصره، شامل دخترانی که به سن بلوغ نرسیده‌اند و نیز پسرانی که کمتر از ۱۲ سال دارند و مرتکب یکی از جرایم موجب حد یا قصاص می‌شوند، است. سن مسئولیت کیفری، همان سن بلوغ است که در ماده ۱۴۷ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ ذکر شده و آنچه در ماده ۸۸ قانون مذکور آمده با توجّه به ماده ۱۴۸ این قانون، از باب اقدام تأمینی و تربیتی است.

حمایت